HLA LEH A HNATHAWH
T.Lalenmawia
J. Liankhuma chuan, “Mihringin kan rilru chhunga kan thil vei, mi dang hnena hrilh ni
chuang lova kan chham chhuah hi hla a ni,” tiin hla chungchang hi a lo sawi
a. El-Bethel Team Speaker Evan K.Lalhmingliana (fam) chuan,“Fak hla hi awm
lo sela, Mizote hi zai ngai lo ila, kan thlarau lam nun chu a sawng te tawh
ngawt ang,”a ti. Khawvelah hian mihringte an awm chhung chuan hla hi a bo
tawh dawn lova, Mizote kan awm chhungchu zai hi a bo lovang an ti thin. Hla hi kan
suangtuahna emaw, chanchin, thinlunga thu awm; emaw etc..tawi kim taka beng
muka duan chhuah thu-te an ni. Chuvangin, Hla hian rilru hneh theihna leh
thiltihtheihna ril tak a nei thin.
Sap Upa leh Pu Buanga ten Mizoram lo
luta, Zotawng zir chawpa a aw b min siam
sak lai; Mizote Kristian kan la nih hma hauh khan Kristian Hla an lo phuahin an
letling tawh a.Kum 1897-a Zosaphluia’n Mizoram a thlen khan hla sarih an lo nei
hman tawh niin an sawi. Sap Upa leh Pu Buanga-te an hawn hnuah Zosaphluia hovin
an phuah belh a, an letling bawk.Setanan Kristian tirte nasa taka a beihna
chuan a dang zo lo va, harhna chuan Kraws engah sual inhriatna leh simnate a
neihtir a.An phak ang tawka thlarau lam nun no hnepa ringtu nun an chhiar chhoh
lai chuan Kristian hla thar a lo piang chhuak ve ta zel a.Kristian Hla bu hmasa
ber hla 18 awmna, phek 36 a chhah, kristian 12 lek awm lai 1899-a chhuah chu
Kum 1903-ah chhu tha lehinhla 81 lai a lo awm thei ta hial a ni.
Lengzem hi sual a ni em? tih hi mi tam
tak inhnialna a ni fo thin a. Thenkhat chuan, “Mihringte inkara lang
hmangaihnain a hril puan chhuahna,” an ti a; ‘Khawvel lam hla’ tiin sawiseltu
an awm bawk. Chuvangin, ka tan ‘sual’ a ka ngaih miau chuan lengzem hla sak loh
theih chu a tha a. Amaherawhchu, ka tan ‘sual’ anih avanginmidang tan ‘sual’ a
ni kher lo thei tih hi pawm thiam a tha.Thil engpawh Pathian kan hnaihna kawnga
min daltu tawh phawt chu sual a ni a.Chhan tha tak tel lo chuan lengzem hla hi
sual a ni kan ti mai thei bawk lo.Amaherawhchu, hla thianghlim lo leh him lo a
awm tih chu kan hre theuh awm e.
Tum khat chu Biak In-a inkhawmnaah, “Ka
thinlung sual bawlhhlawh hnu kha” tih hla an sa a, Biak In thlang kawnga zu rui
kal pai tuang tuang chuan ahria a, a
dinga.Mittui tla zawih zawihin a lo sakpui ta a, “Ka inpe ang, nangmah nen
cheng za turin,” tihah phei chuan a insum zo lova, awrawlchhuahmeuhin a tap a;
a pianthar phah ta a ni.Hei hian Pathian hla-in mite thinlung a tih kehsawm
theih zia a tarlang chiang hle.A fak hla kan sak atangte mai pawh hian mite’n
chhandamna an chang thei a lo ni a.Chuvangin, Pathian biakna atan kan hmun serhChapel
angah-te pawh hianPathian Hla bak sak hi dan kalh ang hrima ngaih a that a
rinawm a ni.
Hla thu belhchian hi a tul tak meuh a, tunlai
thalaite leh naupangte hi chu Sap Hla-ah kan mikhual lo hle. Jay-Z, Beyonce, Rihanna,
Lady Gaga, Katy Perry, Bob Dylan, Eminem,.. etc; te hla pawh kan ngaithla tam
hle mai. An hla thu hi han ngaithla chiang chhin teh, eng nge i
hmuh le?
Rainman:
Rain Man tih
lanna hrang hrang atanga kan hmuh chu Rain Man chu malsawmna, sum leh paia
mihringte vur a, larna leh mipat hmeichhiatnaa an mamawh petu anga ngaiha ni
daih a ni. Setana chu he khawvel thim chunga roreltu a ni a, hausaka larna te
pawh hi atana inpete hnenah a pe thin.Chuvangin music industry chuan a hmingah
Rain Man tiin an sawi ta a ni. Zaithiam tam tak chuan an thlarau hi ramhuai
hnena an hlan thu an sawi thin a ni.
Umbrella:
Umbrella
sawifiahna hrang hrang zinga pakhat chu “thil, min tanpui a, min vengtu”a ni.
Occult lehkhabu pakhat Necromonicon-ah chuan Umbra chu thlarau pakhat, sum leh
paia malsawmna thlentu leh, mipat hmeichhiatnaa duhthusam thlentirtu anga a
tarlan a ni. Umbra chu ramhuai, Setana anga tihlan a ni. Chuvang chuan, heng
hla thua Umbrella kan hmuh hi ‘Nihliap’ sawina a ni lo tih kan hriat a pawimawh
awm e.
Illuminati:
Illuminati te
hian black magic an uar a, Setana thiltihtheihna nen an kawp tlat niin an sawi.
An hmanrua atana inpe tawh, an pawl chhuahsan emaw, langsar taka puangzartute
chu dim hauh lovin an that mai thin bawk, an ti. Illuminati tum ber chu khawvel
pum rorelna pakhat hnuai a dah a, an duh duha chin leh kual a ni. He an thil
tum hi a rukin mipuite thinlunga tuh turin zaithiam rual an hmang a. Heng
zaithiamte hian an hla thu hmangin mipui rilru hi an hneh mek a ni.
Khawvêlah
hian hla lâr tam tak, Setana biakna lamnena inkaihhnawih a awm a. He’ng hla tam
takte hi Kristian-te tâna ngaihthlâk ngam chî a ni lo. Chu’ng zînga thenkhat
chauh han târ lang ila:
Bon
Jovi-a pawhin Homebound Train tihah, “ka lo tleirawl hun chuan, thlarau sual
chuan a kut chakin ka banah min chelh kai ang a, ka in atanga min hruai
chhuakin mi chakah min siam ang” tiin a lo sa chhuak a. Smash Hits magazine
hnenah, “Rock & roll music hmangin ka nu ka that ang a, ka thla ka te hrang
ang,” a ti.Slayer fans
pakhat chuan Spanish magazine-ah, “In
Pathian, Isua Krista hi ka hua a, SETANA HI KA PATHIAN A NI. Ramsate hi ka
inthawina an ni a, Slayer hi ka pathian a ni. Music hmanga an thusawi zawng
zawng hi ka ring vek bawk,” tiin a ziak.Slayer pawh hi
Satanic band an ni a, an album pakhat ‘In
lord Satan we trust’ tih chu copy maktaduai chuang lai hralh a ni. An hla “Hell
Awaits” ah chuan he tiang hian an chham chhuak “Lal Isuan i sual a chhandam
thei lo che” tiin.Eagles
hla ‘Hotel California’ kha kan
hre ṭheuh àwm e. Mahse, kha hla kha Church of Satan (Setana Kohhran) tâna
hlan a ni a.Khawvêla group lâr ber pâwl pakhat, KISS pawh hi Satanist band an
ni a, a hming lampum chu Knight’s In
Satan Service tih a ni. An hla pakhat, ‘God of Thunder’-ah chuan ṭhalaite chu Setana hmaa ṭhingthi
tura an ngenna thu a tel.Rock group lâr tak, AC/DC pawh an group hming lampum chuAlternative Current/Direct Current
tih a ni a, Anti-Christ/Devil Child
an ti bawk. The Beatles-a John Lennon chuan chapo takin, “Kristian sakhua chu tuma hriat lohvin a la
ral thuai ang. Chu chu huai takin ka sawi ngam a ni. Tûnah hian Isua aiin kan
lâr zâwk,” tiin a sawi.Metallica hla pakhat, 'Jump In the Fire,' tihah chuan ṭhalaite hremhmuna liam vek
tura thupêk hmuh tur a awm!Rapper lar tak Jay Z leh Alicia
Keys te hla ‘Empire State of Mind’ ah pawh “Isua’n a chhandam thei lo che,
Nunna chu kohhran tawp hunah a in tan chiah dawn” tiin.
Hla
lo pian chhuah dan leh a thiltihtheihna hi ngaihnawm tak a ni. Joyce Reba
Luttrell (c/o Dottie Rambo) chu kum 12 mi lek a nihin Pathian thlarauah
piantharna a chang a, a hlimin a lawm em em em thin. Mahse a pa chuan a hre
thiam ta tlat lo mai. “Pathian fak zela he In aṭanga chhuah nge i duh, bansan
hmaka kan bula awm zui zel?” tiin zawhna khirh tak a pe a. Ani erawh chuan,“Vanah
ka tan lawmman a awm,” tiin Pathian nena vahvaih pawh thlangin hrehawm tuara
hlim taka Pathian chawimawi a thlang ta zawk a ni.
South Africa hi tun
hma-amingo (English) hovin an awp lai khan tum khat chu mingo police Officer
Van der Brock-a leh a thiante chuan Negro nu pakhat fapa neih chhun leh a pasal
chu a mithmuh lai ngeiin an sawisa a, khawnvartuia leihin an hal hlum a. Court-in,
“He pa chungah hian engtia tih nge i duh?” tia a zawh chuan,“Van der Brock-a
chu a ngaidam tih a sawi a, ka fapa atan pawm ka duh a ni; pasal leh fapa ka
nei tawh si lova,” a ti a. He thu hi Van der Brock-a’n a han hriat chuan mak a
ti lutuk a, a thidang der mai a. Chutia eng mah hre lova a tluk der lai chuan
Court room-a awm zawng zawngte chuan lungrual takin John Newton-a hla phuah “Khawngaihna
mak mawi leh duhawm” tih hla an sa ta a ni.
Kum 1914, Indopui
1-na hunlaia Western Front-a indo mek British leh German sipaite inkara hotute
hriatpui lohin inkahhai (unofficial ceasefire) a ni a.Urlawk zan, December 24 a
lo thleng a, German sipaite chuan Krismas lawm nan “Stille Nacht” (Zanthiang
reh lai takin) tih hla chu an sa ta. British sipaite pawh chuan German ho
hlasak "Silent Night, Holy Night' chu an rawn sa ve ta rat rat a. Father
Joseph Mohr-a hla hmangin sipai inhmelmate pawhin zan hlim awm tak an hmang ho
thei a ni.
Fanny Crossby-i leh
a rawngbawlpui William H. Doane-a te chuKum 1868 khan Jail tangte hnena thu an
sawi laiin tang pakhat chuan, “Aw Lalpa, min kal pel lul suh ang che,” tiin a
lo au chhuak a. Fanny-i hi midel a ni a, a fanuin a boral san avangin, “Isua
hnenah ka him ang,” tih hla hi a lo phuah chhuak a ni. Kum 1918-a Finland
Indonaah pawh Finnish ho chuan Red Army an man ho kahhlum turin an din tlar tir
a. Kahhlum tur zinga pakhat chuan kar thum kaltaa Salvation Army inkhawmna
atanga a thiam he hla vek hi a sa chhuak a, chu chu a thian dangte'n an lo zawm
nghal bawk. Tichuan an ban chunglama pharin he hla “Isua
hnenah ka him ang” tih hla hi pakhat te te a kahhlum an nih laiin an sa a
ni. He hmuna awm ve Finnish Sipai, a hnua Engineer ni ta phei chu he a thil
hmuh avang hian a piangthar hial a ni.
“Ka Lalpa duh tak
min awmpui ang che” tih Henry Grancis Lyte-a hla hi Wembley khuaah inkhel
thlirtu sang tam takten inkhel hawn nan an hmang a.Kum 1912 a Titanic lawnglian
a pil dawn pawh khan band nen he hla hi remin lawng chu an pilpui a nih kha!
Poland lung Inah te, Scotish sipai pawl te chuan chawlhni tlaiah an band party
nen an sa thin a.Tin, India rama Republic Day leh Indepence Day an hman thinah
India flag an lakthlak rualin band tam takin he hla hi an rem ruai ruai thin,
an ti.
DL Moody-a’n
America State pakhatah Crusade a neih khan “Krista rawn pan la bo rei duh
lovin” tiin mipuite chu an zai thup thup mai a. Pathian rawngbawltute hnai sa
thin, Bible pawh hal ral tawh tlangval pakhatin an hla sak a hriat chuan a
thinlung a hneh em em a.Inkhawmnaah lutin tlar hnung berah a thu a, “A
hmangaihna aw nem chuan a ko che,” tih laiah phei chuan a tih hrehawm thin
Pathian hnenah inchhira inlamletna thinlung nen
tap hnapin a awm a; a piangthar phah ta a ni.
Joseph M.Scriven-a
chu a nupui turin an inneih hmaa a boral san laiin a nu boral thuin a deng zui
a, a thinlung nat leh buai dan tur hi sawifiah a har hle ang. Mahse, he tianga
vanduai taka a awm chung hian, “Lal Isua kan thian tha berin, kan mangan laiin
min lawm,” tiin hla tha tak a la siam thei cheu a ni.
India rama
missionary thawk E.P.Scott-a chuan Pathian thu hrila a zin kualnaah hnam mawl
tak mi thah hmang rual, fei keng a tawk a. Tih ngaihna a hre si lo, a violin
phawrhin Edward Perronet-a hla phuah, “Lal Isua hming i fak ang u,” tih hi a
tum a. Mak tak maiin an fei chu an la thla a, an mittui a tla a; an hnenah
Pathian hmangaihna thu rin loh takin a sawi theih phah ta a ni.
India ram kohhran hruaitu pakhat chuan,
“Mizo kohhran a din chhung chu zai hi a reh tawh lo vang a; Mizo kristiante an
zai chhung chuan kohhran hi a nung reng dawn a ni,” tiin a sawi. Hla hi mizote
hian kan ngaina em em a, a awm lo chuan kan awm thei lo a ni. Mizote hi “Zai
Hnam” ang hialin miten min ngai a ni mai lo a, kan inchhal tawh a ni zawk. Pathian
hlain min kaihharh dan leh min hman dan hi kan sawi seng lo ang a.Pathian fak
hla hi amah kan pawlna, kan chawimawina, Chanchin Tha puan darhna, mite thinlung
tikehsawm thei a ni.Fak hla sak hi kan bat a ni a, i bansan mawlh lo ang u.Pathian
faka zai hi i ning lo ang u.
Chutah kum sang sawm ral hunin
Ni eng mawi takah chuan
Fakna hun tan ang a ni ang
Chatuana zual zel tur”
Thu
ziak rawnte:
1.
Hmanlai leh tunlai
hlate by C.Chhuanvawra
2.
Zokhawthlir by
C.Chhuanvawra
3.
Thu leh Hla, July
2010, May 2010, October 2010
4.
Rock music leh
Satanism (http://chhemdamthlifim.blogspot.com/2012/01/rock-music-leh-satanism.html)
5.
Hla leh a phuahtu
7.
Kristian Thalai,
February 2012
8.
Kristian Tlangau,
June 2012
9.
Illuminati
(Internet)
No comments:
Post a Comment